Samenwerken is aan de orde van de dag. Hierbij een aantal termen die we veel horen:

Cooperatie: Een formele vorm van samenwerking met leden.
Triple Helix: de samenwerking tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen.
Quadruple Helix: de samenwerking tussen overheid, bedrijven, kennisinstellingen en burgerparticipatie.
Sustainocratie: als quadruple helix maar met een hoger menselijk doel binnen de context van “global issues, local solutions”.
Action Clusters: begrip uit het Europese Smart City project waar lokale groepen samenwerken voor concrete duurzaamheid doelstellingen.

Er zijn zelfs totaal nieuwe beroepen die gericht zijn op het creeren van samenwerkingsverbanden:

Chief Resilience Officer: Term geintroduceert door de Rockefeller Foundation – Iemand die dwars door de verzuiling heen de samenwerking mogelijk maakt voor verduurzamingsdoelstellingen.
Sustainocraat: Term geintroduceerd door de STIR Foundation (Stad van Morgen) – Een onafhankelijk persoon, of groepje personen, die zorgt dat multidisciplinaire samenwerking mogelijk wordt op basis van gelijkwaardigheid zonder hierarchie.

Nieuwe manier van werken:
Wat al deze ontwikkelingen met elkaar gemeen hebben is dat het nieuwe eisen stelt aan onze manier van werken. In de doorgeslagen individualisering zijn we niet gewend om samen te werken, samen resultaten te boeken en samen van de resultaten te genieten. We zien dat samenwerking niet alleen iets is aan de overleg tafel maar dat het ook door de hele achterban vertaald dient te worden naar commitment en inzet. Dat is lastig als we te maken hebben met de traditie van muren tussen verzuilde instanties en belangen. Samenwerker is een nieuw arbeidprofiel in instanties en een nieuwe werk benadering in de arbeidmarkt.

Complexiteit
Het wordt nog complexer als we zien dat samenwerking op verschillende manieren gemotiveerd wordt. Er zijn groepen met een puur economische doelstelling (bijvoorbeeld technologie of R+D gedreven), andere zijn politiek getint (uit op subsidie) en weer anderen waarden gedreven (scheppen van maatschappelijk resultaat). De motivatievorm verschaft het bindmiddel, de verwachtingen, resultaten en continuiteit van de groepvorming.

De complexiteit is groot omdat we in de groepen geconfronteerd worden met allerlei belangen die zich vaak vanuit tegenstrijdigheid met elkaar verbinden. Het mens aspect wordt dan essentieel waarbij nieuwe eisen worden gesteld aan de relatie ontwikkeling om tot wenselijke resultaten te komen.

Het slagen van een samenwerkingsverband hangt dan ook sterk af van een aantal factoren. Het bindmiddel, het beoogde resultaat en de tijdlijn hangt tevens af van de nieuwe samenwerkingsprofessionaliteit van de deelnemers.

STIR Academy
Het is daarom niet vreemd dat de Stad van Morgen na alle ervaringen van vallen en opstaan de laatste jaren, in ID City Home, AiREAS, VE2RS, GroZ, enz juist dit samenwerkingselement specifiek benadrukt in de leerprogrammas die wij ontwikkelen en toevoegen aan de nieuwe Sustainocratische processen. De belangen en inzet zijn te groot om ze af te laten hangen van de onbekendheid of de leden de uitdaging wel aankunnen.

Jean-Paul Close
Sustainocraat
jp@stadvanmorgen.com