De podcast die we op hebben genomen met Tim Elfring van Phood in Eindhoven en stadsbewoonster Marcha gaat over de noodzaak en het effect van het produceren van voedsel in de stad. Naast de essentiële waarde van voeding voor ons bestaan, vergeleken met de kwetsbaarheid van afhankelijkheid als we in een stad wonen, kwamen veel meer belangrijke zaken aan de orde. Bijvoorbeeld de ongekende relatie van ons menselijk zijn met de natuur, de sociale verbindingen die ontstaan, zaken als gelijkwaardigheid, zorg en healing. Hier kunt u het indrukwekkende gesprek terugluisteren
De afhankelijkheid van goederenstromen van buiten de stad maakt mensen, de natuur en ons voortbestaan kwetsbaar. Een graad van zelfvoorziening rondom onze basisbehoeften is nodig om die kwetsbaarheid te minimaliseren. Gaandeweg zien we steeds meer initiatieven in wijken en buurten ontstaan. Maar eenvoudig is het niet. In gesprek met Mieke, Ben en Nashif (Uganda) over hun ervaringen.
Een Health Valley, ofwel een Gezondheid Vallei, is een gebied nabij een stad waar op een 4 x WIN ondernemende manier gezondheid en welzijn gedreven ondernemers en woongemeenschappen zich verzamelen. 4 x WIN ondernemers zijn er al in het Stad van Morgen netwerk vanuit FRE2SH en COS3i. Zij zijn actief op gebied van regionale voedseltransitie, mannen en vrouwen cirkels, yoga, massages, geluidtherapie, natuur recreatie, natuur onderwijs, horeca, sport, enz. Zij zijn echter versnippert in de oude maatschappij. Door ze uit te nodigen naar een locatie waar men elkaar kan aanvullen en versterken creëren we een oase van 4 x WIN samenhorigheid, een stapje in de richting van een harmonieuze maatschappijvorm van zorg voor en met elkaar en onze natuurlijke omgeving. Een Health Valley dus.
Helaas is grond een kostenpost. Als we dit als community fonds vorm gegeven, waarin iedereen een beetje bijdraagt, dan kunnen we samen als partnerorganisatie bouwen aan de Health Valleys. Bijdragen kan als ondernemende participant maar ook als potentiële gebruiker van de diensten die in vallei te vinden zijn. Eigenaarschap komt dan in de community terecht om samen deze ontwikkeling vorm te geven volgens de Sustainocratische denkwijze en principes van gelijkwaardigheid, authenticiteit van de deelnemers, respect en vertrouwen.
We zoeken derhalve grondeigenaren die als partner hun grond in zouden willen brengen voor lange termijn gebruik, al dan niet met gebouw(en). Of financiële partners die geld in willen brengen zodat we grond kunnen kopen. We zoeken geen speculatieve investeerders, noch schuld opbouw. Puur partner relaties die op een zelfde denkpagina zitten rondom maatschappelijke ontwikkelingen en bereid zijn datgene in te brengen wat men beschikbaar heeft. Voor de een is dat een onderneming, voor de ander is dat grond en voor weer iemand anders misschien geld, of een combinatie van alle drie.
Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Jean-Paul Close: jp@stadvanmorgen.com , ook voor vragen of suggesties.
Jashan Sippy is voedsel designer uit Mumbai India. Zijn innovatieve videos reizen de wereld rond via de Online School of Food Design. Dit is ook het platform voor de ontwikkeling van onze wereldwijde FRE2SH community voor regionale regeneratieve voedsel zelfvoorziening. Jashan kwam naar Eindhoven om te praten in het Stad van Morgen radio programma op Rara Radio in Eindhoven. Tevens kon hij zo lokaal een gevoel krijgen over wat FRE2SH allemaal inhoudt hier in Eindhoven. Hij heeft zelfs heel moedig gebruik gemaakt van de fiets in de stad!! Zo bezochten wij het Voedselbos met Maartje Kreike en de Wasvenboerderij met de beschadige centenial plataan.
Soms vraag je je af waarom we eerst een hoop ellende voor onze kiezen moeten krijgen voordat structurele veranderingen bespreekbaar worden? Al jaren wijzen we op de eenzijdige landbouw als mede veroorzaker van droogte, vervuiling, ongezondheid, enz. Maar de financiële belangen verbonden aan de werkwijze hielden het in stand, en nog steeds. Toch veranderen de geluiden zoals in dit krantenartikel vandaag.
Eindhovens Dagblad, 10 Augustus 2022
Terwijl aardappelboeren met genetische manipulatie van hun gewassen trachten weerwoord te bieden aan de klimaatuitdagingen, is de boodschap “samenwerking met de natuur” er een met veel duurzamere kansen. Het is natuurlijk van de zotte dat we deze opmerking moeten maken vanuit het besef dat de natuur al 4 miljard jaar zorg draagt voor de regeneratieve voeding van het hele levende ecosysteem. En wij als mens hebben dat willen domesticeren, industrialiserend en manipuleren, niet zo zeer voor wereldwijde gezondheid en voedselzekerheid maar voor de financiële belangen van enkelingen.
Kennelijk is gezond verstand nodig om de natuur weer als partner te gaan beschouwen. Als samenwerkingsverband FRE2SH maken we ons hier al vele jaren voor hard. Het voedselbos is een van de logische vormen. Wij nodigen alle belangenpartijen uit om aan de verbindende FRE2SH tafel te komen om deze transitie terug naar de natuur vorm te geven. We hebben het tevens onderdeel gemaakt van de wereldwijde training en dialoog die we de komende jaren aanbieden om de transitie te versnellen, ook wereldwijd. Dit heeft impact op de luchtkwaliteit, onze eetculturen in de wereld, de waterhuishouding, het klimaat, onze voedselzekerheid, ons energiegebruik, onze sociale verbinding, onze gezondheid…..letterlijk alles. Het heeft ook een impact op de eco-nomie, de verdeling van middelen volgens de wetten van de natuur (letterlijke betekenis van economie).
FRE2SH samenwerking
Voedsel is in FRE2SH geen commodity (speculatief verkoop product), het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Door het op dat niveau te plaatsen kunnen we onszelf als mens met een constante, gezonde voedselbehoefte verbinden aan regeneratieve, circulaire, natuurlijke, regionale gebiedsontwikkeling, onze voedselorganisatie, distributie en consumptie waarin we samen werken met boeren, kennisinstellingen, overheden én de natuur als partners voor de optimale voedselzekerheden.
Mocht u interesse hebben om mee te doen aan de FRE2SH tafel laat het gerust weten via response op deze blog. Wij nemen dan contact op.
Om 11 uur zou de cameraploeg uit Luxemburg via Maastricht in Eindhoven zijn. Vroeg omdat dit gevraagd was door een van de wethouders die graag de vergroening en autoluwte van de Vestdijk wilde laten zien. Want dat is wat men uiteindelijk voor de hele binnenring in gedachten heeft. Helaas had de wethouder op het laatste moment andere belangrijke dingen te doen. Niet getreurd. De CreatiVelos waren toch al iets vertraagd en werden uiteindelijk met een vrachtwagen naar Eindhoven gebracht. Een andere wethouder, Rik Thijs, had zijn agenda aangepast en wilde graag het Clausplein laten zien. Dat bleek een pareltje van inventieve vergroening in de binnenstad. Het groene plein als alternatief voor de oude verstening heeft vele voordelen. Zo is het een heerlijke sociale plek voor de omwonenden en alle bezoekers. Tevens draagt het groen bij aan het verminderen van de stedelijke, ongezonde hittestress. Wat minder zichtbaar is op het eerste gezicht licht de wethouder toe. Onder de grond is er een parkeergarage, dan een water opvang systeem en daarna de groenvoorziening. Deze multifunctionaliteit is een ingenieus kunstje moderne stadsopbouw. Dit wil men nu op 10 verschillende plekken in de binnenstad uitvoeren. Wow. 5 voetbalvelden groen in de binnenstad van Eindhoven? Wie had dat durven denken?
Wethouder Thijs is op zijn gemak in het Engels en trots op de zichtbare resultaten in de stad. En ambitieus om daarin door te pakken.
Een documentaire is wat anders dan een interview
Daar sta je als wethouder en krijg je ineens pittige vragen op je afgevuurd. Met verschillende camera’s worden de gesprekken, ook de voorbereidingen, opgenomen. Men is niet tevreden met het standaard verhaaltje. Er wordt doorgevraagd. Wie heeft dit bedacht? Hoe lang heeft het geduurd? Wie heeft er allemaal meegeholpen? Hoe kunnen we toegepaste technieken zichtbaar maken? Waarom is dit zo belangrijk? Na ruim 45 minuten vraag en antwoord, onder het oog van de camera’s lieten we de wethouder weer los. Uiteindelijk gaat het niet alleen om de resultaten maar ook “het verhaal” er achter. Dat alles samen is inspirerend voor andere gebieden die misschien met soortgelijke plannen rondlopen. Karakteristiek voor Eindhoven is de openheid waarmee hierover gesproken wordt. De complexiteit wordt niet uit de weg gegaan, ook niet de moeite die het heeft gekost om iets fundamenteel van de grond te krijgen. Het eindresultaat, hoe inspirerend en nuttig ook voor de gezondheid en kwaliteit van de leefomgeving, is een topje van een grote ijsberg van inzet, samenwerking en doorzettingsvermogen. Daar staan om dit te vertegenwoordigen is een hele eer maar het is juist ónze taak om niet alleen het topje zichtbaar te maken, maar het geheel.
Tsja, en dan lopen spontaan Mieke en Joop van Bree voorbij. Beide zijn ze al jaren bestuurlijk actief in Waterschap de Dommel. Het verhaal van de wethouder en het Clausplein is koren op hun molen. Jarenlang hebben zijn “gevochten” (de woorden van Mieke) om het waterbeleid in de gemeente de juiste aandacht te geven, inclusief de vergroening. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon oppervlakte water in de regio. Maar dat is niet eenvoudig als het structureel verspilt en vervuild wordt. Vol enthousiasme nemen ze ons mee naar het Lichtplein, vlakbij. Daar is nog geen vergroening zoals op het Clausplein. Het is nog een en al steen. Maar de plannen liegen er niet om.
Mieke bereidt zich voor met de microfoon op het Clausplein. Maar uiteindelijk wil ze toch naar het Lichtplein
Al met al ben je dan al snel langer bezig dan de gereserveerde twee uur. De volgende afspraak staat te wachten, op ongeveer 1 km afstand. Dus thema’s zoals de autoluwe stad, de historische indrukken in de fietsenstalling, de verdichting, de elektrische bussen, de sociale cohesie initiatieven in de wijken en tussen de enorme culturele diversiteit in Eindhoven, de vergroening van Brainport, de stadspoorten, enz moeten we derhalve laten liggen. We gaan naar het onderwijs.
Onderwijzen en leren is niet hetzelfde
We gaan naar Fontys. Daar worden we opgewacht door coördinator Elke van der Valk samen met één student en enkele docenten. Het eerste wat mij opviel was dat ik Fontys niet meer terug kende. Gedurende enkele jaren had ik daar elke twee weken avondcolleges gegeven. Tot mijn verbazing was het campus vergroend, waren er gebouwen bijgekomen, ook afgebroken en de hele sfeer was ineens anders. Ik heb de nadruk gelegd op de aanwezigheid van één student omdat na de kennismaking en het snappen wat de bedoeling was, er ineens andere studenten mee gingen doen. Ook de docenten waren enthousiast. Studenten deden hun verhaal met veel passie en gedrevenheid. Ze vertelden niet uit een boekje maar uit hun eigen belevingen en leerervaringen. Overduidelijk werd dat het onderwijs aan het transformeren was, net als de stad die we hadden gezien. Docenten waren geen zenders meer maar faciliterende bronnen van inspiratie en support voor studenten die zelf op onderzoek uit gingen. Ik herkende veel van de School of Talents & Wellness terug in de aanpak.
Docent Niels van Maaren is erg blij met de ontwikkeling van Fontys en zijn rol die hij erin als docent kan spelen door de SDGs te integreren in het leersysteem.
Als je ineens én een transitie van het onderwijs, het leersysteem, de leeromgeving, de verhalen van de docenten én die van de vele studenten wilt vastleggen dan ben je wel een tijdje bezig. Het uurtje dat we ervoor uitgetrokken hadden bleek al snel veel te weinig. Arme Maartje Kreike die in het voedselbos op ons zat te wachten.
Vergroening in niet genoeg
In het voedselbos treffen we niet alleen Maartje maar ook Ben Nas. Ben is al jaren bezig om eetbaar groen te introduceren in zijn buurt in Gestel om het sociale contact tussen de mensen te bevorderen. In samenwerking met de gemeente is dat nu gelukt. Maartje heeft het voedselbos overgenomen van vorige pioniers en duidelijk haar stempel gezet in de diversiteit van plantengroei en activiteiten op het terrein. Maartje heeft veel kennis van planten en de geneeskundige krachten ervan. Vol verve neemt ze de gedachten van de deelnemers mee in de wereld van healing in plaats van de pleisterplakkerij van de farmaceutische industrie. Ze werkt samen met het onderwijs en tracht ook kwetsbare groepen te betrekken en inspireren. Haar doel is, net als Ben, om de mens bewust te maken van haar omgeving en het ongekende nut ervan, bijvoorbeeld via voeding. Ze zou graag zien dat de vergroening van de stad gepaard gaat met de voedselvoorziening in de wijken middels kruiden, vruchten, eetbare planten, enz.
Maartje vertelt hoe kruiden helpen bij kwaaltjes
Als er tussen de aanwezigen een grote groep Luxemburgse studenten meekijkt die nog nooit een voedselbos hebben gezien, zelfs er niet van gehoord hebben, dan zijn we niet gauw uitgepraat. Ook hier was er materiaal genoeg om een hele dag te draaien met de camera’s. De entertainment die we voorzien hadden in het voedselbos was komen te vervallen. De deelnemers waren moe van de vele indrukken en wilden inchecken in hun hotel. Gelukkig was het programma van 17:00 in de stad komen te vervallen omdat we dit al in de ochtend hadden gedaan (Clausplein). Dus was er ruimte voor wat relax. Om 19:00 sloten we de dag toch sociaal af met lekker eten in Foodgallery op het Stratumseind. Na alle beperkingen van corona was het een gevoel van thuiskomen bij onze sociale partners in de horeca. De bezoekers uit Luxemburg waren onder de indruk van Eindhoven en besloten weer terug te komen ergens in de toekomst. Het verhaal van Eindhoven is nog niet af. Voldoende wellicht als inspirerende boodschap naar de klimaatconferentie in Glasgow (COP26) maar als je over enkele jaren terugkomt in Eindhoven dan ken je de stad waarschijnlijk niet meer terug.
Jean-Paul Close en Jörg Altekuse hebben de handen in een geslagen op gebied van samenwerking aan een gezonde, samenredzame wereld.
Net als bij Ondernemerschap 21ste eeuw komt de vraag vaak van mensen over wat co-creatie nu eigenlijk betekent of inhoudt? Deze vraag is eenvoudig te verklaren. Als we vanuit Sustainocratie aan het werk zijn, of ertoe uitnodigen, dan valt het woord enorm vaak. Voor velen is het een onbekend of onontgonnen gebied. Dus heb ik een uitleg opgenomen (in het Engels). Deze duurt 11:30 minuten en dient een aantal doelstellingen:
oefenen met media technieken wegens de geformuleerde uitdaging voor Mei in onze (cocreatieve) samenwerking onder World Happiness Bird (het uitnodigen tot cocreatie voor een gelukkige en samenredzame samenleving in de hele wereld),
feedback verzamelen om de media technieken te verbeteren
tegelijkertijd kijken of de boodschap overkomt bij de mensen die de vraag hebben gesteld of het ook graag willen weten
Gedurende onze wekelijkse zoomsessie nam Stefan Goddefroy ons aan de hand door het platteland waar zijn vrouw en schoonfamilie land eigenaren zijn en er hun leven ontwikkelen in samenwerking met de natuur. Het filmpje is in twee delen. In de eerste lopen we rond over het platteland zelf met uitleg van Stefan….
In het tweede filmpje zijn we in het dorpje waar zij hun huis bezitten en waar de leefgemeenschap zich ontwikkelt rondom een tempel, een school, de markt, enz.
Onze, in sustainocratie gespecialiseerde videoreporter Lenneke was erbij. Ondanks wat problemen met de wind in de microfoon en de moeilijkheid om alles van de Stad van Morgen in een kort filmpje weer te geven, heeft ze weer creatief gepresteerd. Veel plezier met de inzichten, inspiratie en de focus op stadslandbouw samen met onze buren. Wat ons betreft het eerste filmpje van een hele serie.
Stad van Morgen 