“Mevrouw, er zit bij uw kind een steekje los”. Met deze opmerking kon een van onze collegas in de Stad van Morgen het doen. “Pap, waarom moet ik de hele dag in een stoel zitten en naar verhalen van een meester luisteren? Ik kan toch ook wel anders leren?” Zei mijn eigen dochter van 12 toen het voor het eerst in lange tijd weer eens lekker weer was. Binnen zitten is dan een misdaad tegen de jeugdelijkheid. Kinderen en jongeren worden steeds mondiger tegen de wettelijke gevangenis die het onderwijs vertegenwoordigt. Ook het gros van de ouders is in opstand tegen leerkrachten die het overwicht in de klas verliezen en de schuld bij de jongeren leggen in een soort strafdiscipline cultuur. 10 regels schrijven “ik mag niet naar de vogels buiten kijken”, morgen 15 minuten eerder op school om de les gelezen te worden, een derde kruisje van de maximaal vier om een week geschorst te worden, en ga zo maar door. Vergeet het maar. Geen strafkamp voor mijn kind.

“Uw kind spoort niet” is nu welhaast een compliment. Nee, mijn kinderen laten zich vangen in een dwangbuis. Mijn kind zoekt een eigen weg en volgt inderdaad niet het opgelegde spoortje wat ze als kloon van elkaar moeten volgen. Inspectie of niet. Een kind is een kind met een leerweg die veel verder gaat dan de cognitieve dwang van taal en rekenen. Emotieverwerking, lichamelijke ontwikkeling, sociale vaardigheden, communicatie, conflictbeheersing, vriendschappen, je leert het niet op een stoel in een klas met de armen onder de kin gevouwen en al dromend starend naar het mooie weer buiten.

Nu gaan we experimenteren met iPads in het onderwijs. Spelletjes spelen en leren wanneer het kan en men er zin in heeft. De school als coaching plek en waar kinderen elkaar kunnen ontmoeten als sociale leerplek. De motivatie van de jeugd echter ligt bij de dichtsbijzijnde klimboom, hangkruk en fietsenhok. Discipline zal zij zelf op moeten brengen om tot een leerpad te komen. Van vastgeklonken aan een stoel en tafel naar de vrijblijvendheid van een iPad. Wat is er toch met die mensen die van alles bedenken om maar kosten op andere mensen te kunnen besparen en functies automatiseren die niet te automatiseren zijn. Kinderen zijn kopiecats van elkaar en van ouderen. Luisteren naar verhalen is slaapverwerkend als het te lang duurt en gaat over iets dat de werkelijkheid van het kind overstijgt. Het kan allemaal maar niet zoveel uur per dag. Leren door te experimenteren door ouderen na te apen en leeftijdgenoten te overtreffen. Ook dat doe je maar deels op een iPad. Ik rij sneller autootje dan mijn buurman. Dat is natuurlijk leuk maar als je 10 keer gewonnen hebt en 10 keer verloren dan is iets anders gewoon nodig. Als het er niet is dan creert het kind het vanzelf.

Mijn dochter had het al bedacht als zij aardrijkskunde zou geven. Alle kinderen tekenen samen de wereld op het schoolplein inclusief de namen van de landen. Daarna spelen ze het spelletje risk om de geschiedenis tussen landen na te spelen. Wim kan goed Napoleon na doen en Janneke is een echte Jean d’Arc. En in Italie eten ze spaguetti. Nee, gelukkig, mijn kind spoort niet, maar leert veel meer dan op school door haar eigen doelbewuste creativiteit die zich niet laat vangen door een systeem.