Top workshop voor ondernemers maar ook ondernemende ambtenaren, startups en afdelingen van grotere bedrijven.

Bali. Voor mij een stukje paradijs op aarde. De diversiteit. In natuur. In activiteit. In mogelijkheden. Zo wordt mijn bewuste hart ruimschoots gevoed in Ubud en verrast het me rijkelijk met nieuwe healthy hotspots en rete-opliftende yoga- en danspartijtjes. Zo heb ik in het noorden m’n favoriete off-grid plekjes en in het zuiden m’n stekkies om te genieten van rustige stranduurtjes. Mijn liefde voor het eiland geeft me de kans de Balinees en haar cultuur meer te ervaren en te beleven wat me de volgende 10, wellicht onverwachte, eigenschappen opleverde.

1. Aardigheidsbriefing
   Alsof heel Bali een officiële briefing heeft ontvangen hun beste beentje voor te zetten als het gaat om toeristen; zo wordt er overal opvallend vriendelijk gelachen, hallo gezegd en als je niet uitkijkt de stoep voor je schoongeveegd. Alles om het ‘ons’ naar de zin te maken. Want wij hebben het geld. Wij kunnen hun leven in 1 klap ‘verbeteren’.
2. Eerlijkheidsgehalte

En aansluitend op punt 2 voel ik regelmatig dat de lach nep is om vervolgens achter m’n rug om iets gekscherends te zeggen. Het voelt als een trucje. En persoonlijk geef ik de voorkeur aan mensen die zichzelf zijn; als ze geen zin hebben om te lachen, doe dat dan ook vooral niet.

3. Familie als houvast

De Balinese cultuur is gebaseerd op compounds; iedere familie heeft zijn eigen familie-compound waar iedereen zoveel mogelijk blijft plakken. Behalve de dochters, zodra er voor hun een geschikte man is gevonden, vertrekt zij naar het compound van zijn familie. De man heeft de verantwoordelijkheid om te allen tijde zorg te dragen voor de ouders. Ze laten je dan ook niet echt toe binnen zo’n compound; het heeft iets mysterieus.

4. Op zichzelf

En hoewel de Balinees aanvankelijk heel open lijkt (zie punt 1), ervaar ik het tegenovergestelde als waarheid. Ik vind ze niet toegankelijk. Althans niet echt. Alsof ik niet tot ze doordring. Alsof ik niet echt contact maak, buiten wat oppervlakkig geneuzel. Ik leer er geen eentje echt kennen. Het voelt alsof ze de buitenlander als een buitenaards object zien. Iets wat in ieder geval niet bij hun hoort en dat creëert een afstand; het is echt hun en wij. Het voelt bijna alsof ze iets te verbergen hebben.

5. Offers

Het offerritueel gaat de hele dag door. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat worden er te pas en te onpas met wierook overladen offerbakjes geplaatst. Ik heb het idee dat dit inmiddels meer als een routine / verplichting voelt, dan dat er daadwerkelijk een intentie vanuit het hart komt. Ik kan me voorstellen dat de geëerde god een lichte voorkeur zou hebben voor een hartgedreven handeling, al is het maar 1x per dag. Maar hey, wie ben ik 😉

6. Onwetendheid over afval en effect op het milieu

Er lijkt weinig bewustzijn over de impact van afval en plastic op de natuur. Tot voor kort bestond het gros van de verpakkingen nog uit organisch materiaal, maar samen met het massatoerisme heeft ook plastic haar intrede gemaakt. Probleem is echter dat de mentaliteit nog steeds hetzelfde is; alles wordt gewoon teruggeworpen in de natuur en dat begint zijn tol te eisen.

7. Weinig lichamelijk contact

Ondanks dat ze altijd in groepjes zijn, zie je ze eigenlijk nooit aanhankelijk. Geen schouderklopjes, omhelzingen of wangenknijpers. En dat is gek eigenlijk, aangezien ze zo familiair zijn.

8. Minder gelijkwaardigheid tussen man en vrouw

De vrouw lijkt hier nog steeds de ondergeschikte rol te genieten. Ze is dan ook voornamelijk in huis te vinden, terwijl de man buiten de boterham en de aandacht probeert te verdienen. Echter wordt er wel een andere beweging in de jongere generatie zichtbaar; ik zie respect van de jongemannen naar de vrouwen.

9. Ze zeggen nooit waar het op staat

Ze vinden het lastig je recht in je gezicht de waarheid te vertellen en zijn ontzettend conflictvermijdend. En of het ermee te maken heeft dat ze hier amper vijanden hebben gekend en confrontaties daardoor minder zijn geleefd, ik ervaar een minimale hoeveelheid ballen. Alsof ze niet helemaal gaan staan voor wie ze zijn. Een gebrek aan vechtlust. Aan opkomen voor zichzelf. Voor wie ze zijn en waar ze in geloven. Misschien doordat er zoveel goden zijn, geloven ze alles behalve in zichzelf.

10. Stress om werk bestaat niet

Nog nooit in mijn leven zag ik een Balinees gestrest. Bali was altijd zelfvoorzienend en daardoor een uitdagend object voor vijandige troepen. Het lijkt een ingeweven wetenschap te zijn geworden dat altijd alles binnen handbereik is en er nooit een tekort aan voedsel kan ontstaan; fruit ligt letterlijk voor het oprapen en een oceaan vol vis overal waar je kijkt. En misschien ligt dit tevens ten grondslag aan mijn uiteenzetting onder puntje 9.

AiREAS is ontstaan in 2010 naar aanleiding van de wens om te leven in een gezonde stad gezien vanuit luchtkwaliteit. Gezondheid en gezonde lucht zijn kernwaarden van het leven en voortbestaan van de mens, zoals beschreven in Sustainocratie. De eerste fase van AiREAS was het uitrollen van een fijnmazig meetnetwerk om te kijken naar de blootstelling van ons in het dagelijks leven aan vervuilingspatronen. Deze fase ging eind 2013 live. Daarna volgde een onderzoek naar onze levensstijl in relatie tot vervuiling. Dit hebben we in 2016 afgerond. Sindsdien is er een discussie gaande over de continuïteit van AiREAS. Het meten en gerelateerde onderzoek heeft veel inzichten geven waardoor bijvoorbeeld COS3i is ontstaan voor burger inclusie in de uitdaging. Dit gebeurt niet onder AiREAS omdat een verandering van levensstijl veel meer omvattend is dan een kritische benadering rondom luchtvervuiling. Een gezondere lucht is een meetbaar resultaat van vele parallel aanpassingen in onze levensdynamiek. AiREAS is derhalve een partner in COS3i (sociale innovatie) en FRE2SH (voedselinnovatie).

Uitvergroting meetnetwerk naar 21 gemeentes

Op verzoek van de lokale overheid heeft AiREAS veel energie gestoken in het maken van een plan van aanpak voor het uitrollen van het meetnetwerk over 21 gemeentes in de Metropool regio. Daarin spelen 3 factoren de hoofdrol:

• Binnenstedelijke luchtvervuiling
• Vliegveld Eindhoven
• Platteland luchtvervuiling (intensieve veehouderij en monocultuur landbouw)

Gezien de problematiek van het managen van 21 gemeentes en bijbehorend politieke agenda diversiteit op bestuurlijk niveau ligt de discussie voor het uitvergroten van het meetnetwerk op dit moment bij de Omgevingsdienst Z.O. Brabant. AiREAS positioneert zich nog steeds op niveau 4 gebiedsontwikkeling waar data collectie, verwerking en toepassing samen komt in resultaat en bewustzijn gedreven cocreatie. Vanuit deze hoedanigheid zijn er verschillende initiatieven die in 2018, mits toekenning van middelen, zullen gaan spelen:

• CITIMAP: een Noord West Europese Interreg V projectaanvraag van de AiREAS-COS3i-School of Talents benadering onder de noemer van Schools of Wellness.
• GOAL: een AiREAS COS3i aanpak voor het tegengaan van obsesitas middels een gezonde levensstijl en gamification.
• INTEL – CoNecT: Europees forensisch onderzoek naar water en luchtvervuiling in relatie tot criminaliteit

Deze projecten bouwen op de datastroom die door het ILM netwerk wordt geleverd. Als ILM 2.0 uitgerold wordt via een andere instantie dan AiREAS dan blijft het van belang dat de keuzes afgestemd worden op de belangen van cocreatie van een gezonde leefomgeving. Daar maken leden van AiREAS zich zorgen om, net als de toekenning van publieke middelen. Het meten alleen is irrelevant als er geen contextuele afspraken zijn waarin innovatieve stromen ontstaan waar burgers, ondernemers, onderwijs en wetenschap vorm aan geven. Dit voedt het beleid op een andere manier dan meetgegevens in een politieke economische belangenafweging.

2018 wordt derhalve een boeiend jaar voor AiREAS waarin van alles gaat gebeuren maar de verbindingen op niveau 4 gebiedsontwikkeling nog onduidelijk blijven. Enerzijds is er een groeiscenario voor het meetnetwerk onder de vlag van overheid gedomineerde instanties. Anderzijds is er een belangrijke ontwikkeling rondom gebruik van de data en opgedane kennis voor het stimuleren van gedragsverandering en toepassing van sociale innovaties. Ook op de bestuur en beleidslagen zijn er dingen gaande waar we op niveau 4 verbinding mee zoeken.

Al geruime tijd vragen we ons af waarom de zorgkosten zich in Nederland opstapelen en bestuurders tot wanhoop lijken te brengen terwijl de rekening schrikbarend hoog bij de bevolking terecht komt. In ons eigen ongesubsidieerde burgerparticipatie programma van COS3I (sociale inclusie, integratie en innovatie) trachten we grip te krijgen op onze eigen “zorg voor gezondheid” in de meest eenvoudige vorm van “hoe gaan we met elkaar om”?

We komen dan al snel in aanraking met onze medemens die werkloos is, met gezondheid problemen kampt, herstellende is van een trauma , stress heeft wegens schulden of een echtscheiding, last heeft van taalproblemen, eenzaamheid, armoede, verdriet of op een andere manier “ergens mee zit” en hulp nodig heeft. Omdat we burgerparticipatie pas echt positief en productief vorm kunnen geven als de medemens deelgenoot wordt van de positieve vibe willen we kijken of we negatieve energie weg kunnen halen of relativeren. COS3i gaat dan uit van een eerste stap door zorg voor elkaar te organiseren nog voordat er een beroep gedaan moet worden op professionele medische of andersoortige hulpverlening.

Vele problemen van mensen blijken met redelijk eenvoudige maatregelen op te lossen. Tot onze verbazing en ergernis blijken ze vast te lopen zodra officiële instanties of tussenpersonen zich ermee gaan bemoeien, vaak in opdracht van een rechter of een overheid organisatie. Deze instanties lijken zichzelf niet overbodig te willen maken maar juist in stand te willen houden door onderdeel te worden van het probleem en oplossingen structureel in de weg te gaan staan. Deze instanties worden uit belastinggeld gefinancierd, door ons allemaal dus. We lopen dan al snel tegen wantoestanden aan die bij ons grote vragen oproepen. Deze hebben we recent neergelegd bij de relevante raadsleden en bestuurders om er “iets mee te doen” voordat de indruk ontstaat dat deze wanpraktijken ook geworteld zijn in een ogenschijnlijk politiek economisch stelsel van macht over armoede. Hierbij delen we een voorbeeld waarbij wij natuurlijk geen namen van personen noemen. Bij navraag binnen verschillende instanties lijken de wanpraktijken bekend te zijn maar zo schimmig en onderling in het “ons kent ons” belangensysteem verweven dat niemand er iets aan durft te doen. Zo suddert dit al vele jaren door en groeit het uit tot ongekende grootte. Geen wonder dat de zorg te pan uit groeit over de rug van de zwaksten en ons allemaal. Het zou wel eens het grootste schandaal van welvarend Nederland kunnen zijn omdat het gigantisch veel mensen omvat en enorm veel geld. Of het nu bestuurlijke incompetentie is, blindheid of betrokkenheid, het is onaanvaardbaar dat dit op grote schaal in Nederland en onze gemeenten gebeurd.

Verslag van een van onze betrokken partners:

********

Een week of drie geleden werd ik door Jean-Paul Close gevraagd eens mee te kijken met een dakloze mevrouw. Zij heeft al jaren woonproblemen, doch oplossingen blijven uit. Deze mevrouw is zoals u en ik. Als je haar op straat tegen komt, zou je niet geloven dat zij dakloos is. Een ziekenhuisopname, waarbij zij de controle over haar financiële huishouding kwijt raakte, is naar eigen zeggen het moment waarop het begon fout te gaan.

Vanwege problematische schulden werd mevrouw omstreeks 2012 onder bewind gesteld. Zij heeft trajecten doorlopen bij NEOS, is begeleid door WIJ Eindhoven en heeft een case manager bij de gemeente. Veel mensen zijn al die tijd al met haar in de weer geweest, tot op heden zonder succes. Vanwege de schulden lukt het niet om woonruimte te vinden en omdat zij geen “stabiliteit” heeft (geen betaald werk, geen woonruimte) komt ze niet in aanmerking voor wsnp, ook bekend als schuldsanering. De kringetjes waarin ze draait worden niet doorbroken. Al snel is daardoor het beeld ontstaan dat mevrouw niet genoeg haar best doet. Ondertussen zie ik haar zich als een geroutineerde kameleon en slangenmens in allerlei bochten manoeuvreren om enigszins op een normale manier door het leven te kunnen blijven gaan. Onmacht leidt tot dissociatie. Het overzicht is weg. Vanuit haar onuitputtelijke kracht, hoop en vertrouwen managet ze het van dag tot dag te overleven. Ze legt contacten voor haar toekomst en houdt wonderwel het enthousiasme en de goede moed er in.

Nog dezelfde dag dat ik haar ontmoette vond ik voor haar een passende kamer. Binnen enkele dagen werd duidelijk dat de bewindvoering, juist in het leven geroepen om haar te helpen, niet deugt. Zij zit in een vaag en dubieus schuldhulpverleningstraject, betaald door u en mij vanuit de bijzondere bijstand, verstoken van iedere vorm van controle. Dit is tegelijk een oproep aan iedereen die daarmee te maken heeft om eens goed naar zijn eigen traject te kijken en bij twijfel aan de bel te trekken. Het zou de gemeente sieren bewindvoerders die betaald moeten worden uit de bijzondere bijstand te onderwerpen aan een gedegen audit alvorens haar burgers hieraan te onderwerpen en gemeenschapsgelden hiervoor beschikbaar te stellen.

Ik heb mij afgevraagd waarom het mij als betrokken burger lukt binnen slechts enkele dagen zaken boven water te krijgen en in beweging te brengen, welke al jaren bekend zijn bij de gemeente en WIJ Eindhoven. Het is niet mijn werk en ik krijg er ook niet voor betaald. Toch los ik in zeer korte tijd problemen op die de professionals jaren hebben laten sudderen. Een instantie merkte op dat dit nogal logisch is, omdat ik slechts één persoon begeleid en zij wel honderden tegelijk. Hoewel ik daar alle begrip voor heb, zijn we er als samenleving niet bij gebaat dat mensen “ondanks” het beetje hulp dat zij ontvangen steeds verder van de regen in de drup raken. Volgens sommige intimi spreek ik beter van “dankzij”.

Dit is meteen een pleidooi voor het instellen van een vorm van intensieve persoonlijke begeleiding van mensen die het niet voor elkaar krijgen hun eigen problemen op te lossen, maar dat wel graag willen en vrijwillig kiezen zo geholpen te worden. The devil is in the detail. Die gaan we niet uitdrijven door alles en iedereen op een grote hoop te gooien.

********

Het probleem van deze vrouw is ondertussen nog niet opgelost. Mogelijkheden zijn er maar door het gebrek aan medewerking van de “officiële” tussenpersonen lost het probleem zich niet op. Iets dat in een dag geregeld had kunnen worden heeft nu al weken onnodige strijd gekost. “Iedereen kan bewindvoerder worden, ook jij of ik”, stelt een raadslid van Eindhoven. Kennelijk zijn er mensen die er een beroep van maken om hun cliënten dakloos te houden middels een grote trukendoos (weigeren van betalingen, valse hulpverlening en facturen, ondoorzichtige financiën, enz) om zo voor eeuwig hun eigen zak te spekken over de rug van armoede, de belastingbetaler en het zorgsysteem. Zodra we trachten te escaleren lijken we steeds op incompetentie of onwil te stuiten alsof het allemaal een groot netwerk van malafide praktijken betreft. Er zijn natuurlijk ook bonafide hulpverleners maar zoals we zeggen “de kwaliteit van de kist met mooie appels wordt bepaald door die ene rotte”. Bij ons is de indruk ontstaan dat de hele kist is aangetast en willen graag kijken of we wegen kunnen vinden om daar verandering in aan te brengen. Misschien moeten dat via het inrichten van een geheel nieuwe kist, om de metafoor maar eens aan te houden, met duidelijk herziening van mechanismen van controle en de meetbare oplossingsgerichte opdracht voor “zorg voor gezondheid” van de medemens in plaats van “pappen en nathouden” uit (economisch) eigenbelang.

De relevante informatie die wij hebben verzameld is overgedragen aan partijen die er een politiek vraagstuk van maken. Ook op landelijk niveau kaarten wij dit aan om te bezien of we ons schijnbaar chronisch zieke zorgsysteem weer kunnen genezen of een ander dienen te creëren die wel gezond is en blijft.