Gastdocente Lotte van Lith vertelt dat ze per toeval in contact is gekomen met Dabrowski. Tijdens online conversaties met iemand ging het over “hoogbegaafdheid”. Dabrowski bracht zowel herkenning als een passie om ermee aan de slag te gaan. Nu maakt Lotte het haar beroep om mensen te helpen met de inzichten. website Lotte

De presentatie van Lotte begint met de vele gevoeligheden van de mens en hoe we daar positief mee om zouden kunnen gaan.

Ze introduceert de vijf bewustzijn niveaus van Dabrowski:

• 1e Primaire integratie
• 2e Eenlagige desintegratie
• 3e Spontane meerjarige desintegratie
• 4e georganiseerde, meerlagige desintegratie (fase van groei empathie)
• 5e Secundaire integratie

Dabrowski op Internet

Na de pauze volgde een interactie over het gebruik van Dabrowski, met name in het onderwijs door de aanwezigheid van gespecialiseerde leerkrachten. Hoe maak je jongelui in een ontwikkelfase duidelijk wat de fasen inhouden als ze zelf nog in een beginfase van positieve desintegratie zitten? Wat is de verhouding tussen de cognitieve leerbasis van het huidige onderwijs en de veel bredere menselijkheid? Terecht werd even verwezen naar de verschillende interpretaties van het woord “positief”. Positief gevonden worden in een HIV test is iets anders dan positief omgaan met andere mensen.

Dat gaf voor Jean-Paul Close aanleiding om even terug te komen op de essentie van deze reeks colleges: menselijkheid en duurzame menselijke vooruitgang.

Om menselijkheid te begrijpen is het boeiend om Dabrowski te verbinden met de andere bewustzijn modellen en inzichten die in de colleges gehanteerd worden. Die helpen ook weer om de evolutionaire context van de mens in haar omgeving te doorgronden. Jean-Paul tekent de andere benaderingen (zijn/doen van Paul de Blot en menselijke complexiteit van Jean – Paul Close) die in voorgaande colleges zijn gehanteerd. Zo wordt het principe genoemd van “het bewust experimenteren met de werkelijkheid (doen),  de basis van “zingeving””(nut) en de positieve synchronisatie van het leven met (muzikale) frequenties in het universum. Met een instrumentarium van zeker vier elkaar aanvullende inzichten kan Dabrowski helpen bij de interpretatie van situaties die tot allerlei verwarringen zouden kunnen leiden en op die manier inzicht verschaffen voor zekerheid (bijv angstig zijn mag maar het is ook fijn te weten dat “angst” niet het enige is).

Verwarring
Er zijn voorbeelden te over die aantonen dat de interpretatie van wat onze zintuigen ons aanbieden niet altijd berust op de werkelijkheid. Zie bijvoorbeeld dit filmpje:

Als onze zintuigen ons al in verwarring brengen wat als daar dan ook mee wordt gemanipuleerd in onze omgang met elkaar en in het vormen van complexe maatschappelijke structuren? Tijdens het college werd al geduid op de verwarring over de betekenis van woorden (bijv. Positief) en het belang van de context en interactie.

Verschillende werkelijkheden als context
De verwijzing die bewustzijn koppelt aan nieuwe maatschappelijke werkelijkheden, zoals de definitie van duurzame menselijke vooruitgang waaraan het AiREAS project “de gezonde stad” is ontleend, leverde ook weer veel interactie op. Terwijl delen van de zaal reflecteren vanuit de vrije, ongestuurde ontwikkeling van het individuele bewustzijn met de fasen van Dabrowski als richtlijn, introduceert Jean-Paul de mogelijkheid om de fasen te verbinden aan doelgerichtheid en de verschillende werkelijkheden waarin ons bewustzijn zich kan manifesteren. Dat de huidige werkelijkheid (interpretatie van de werkelijkheid) niet de enige is kan door de elkaar aanvullende toepassing van de de verschillende modellen worden duidelijk gemaakt. Als daaraan concrete nieuwe doelstellingen gekoppeld worden, zoals Close experimenteert met de “gezonde stad”, openbaart zich, volgens Close, gemakkelijker de diversiteit van de bewustwording dan vanuit een cognitie gedreven beperking en enkelvoudige manifestatie van de werkelijkheid.

Nicolette Meeder deed een passievol betoog over haar geloof in het leerproces van kennismaking met de verschillende werkelijkheden in de menselijke complexiteit zoals dit in STIR wordt toegepast. Zij deed haar beklag dat het huidige onderwijs hier niet aan tegemoet komt hetgeen zij ook voor haar eigen kinderen ziet als een beperking in hun ontwikkeling. STIR biedt zich aan om er verandering in aan te brengen door uit te nodigen naar een nieuwe werkelijkheid (duurzame menselijkheid) maar ontmoet veelal gesloten deuren ondanks empathie van bestuurders. Deze voelen zich gedwongen of genoodzaakt vanuit het huidige systeem te besturen in plaats van avonturen te starten waar het instituut niet op wordt afgerekend.

Het gesprek ging daarna over het spanningsveld tussen het eigen geweten en de functie die men invult in de maatschappij. Waar neem je verantwoordelijkheid voor? Wil je als leerkracht de confrontatie aangaan met het systeem of pas je je aan? Kun je je eigenheid daar dan in kwijt? Waar “kun” je verantwoordelijkheid voor nemen?

Dat bleken vragen waar divers op werd gereageerd. Moeilijke vragen die ook niet zomaar door de generieke abstractie van Dabrowski worden beantwoord. Jean-Paul doet een beroep op de deelnemers om ermee te experimenteren en voor zichzelf een beeld te vormen van de eigen processen. Als voorbeeld wordt zijn eigen uitnodiging naar een nieuwe werkelijkheid genoemd  waarbij men de keuze heeft om mee te gaan of niet.

Lotte had de zaal gevraagd om 5 waarden voor zichzelf te formuleren.

De reflectie over deze lijst van waarden leverde ook weer discussie op. Neem ik mijn eigen waarden of laat ik mij ook inspireren door de waarden van anderen? Wat is authenticiteit?

Jean-Paul suggereert dat men die waarden pakt waar men ook persoonlijk verantwoordelijkheid voor kan nemen. Ook dat leverde weerstand op hier een daar. Deelneemster Josje Bakker  nam echter de gelegenheid om haar eigen woorden en waarden om te zetten in poëzie waarmee ze de zaal verraste.

De discussies en uitwisseling van meningen had de gemoederen danig opgewarmd. Nicolette zou een aantal oefeningen doen met de groep maar dat schoot er bij in gezien de tijd. Uiteindelijk nodigde zij de groep uit tot een oefening van “vertrouwen” door samen al staand een rust moment te beleven met muziek.