Het was weer een mooie bijeenkomst in de raadzaal van Eindhoven. Het ging over de Sustainable Development Goals (SDG). Verschillende mensen kwamen aan het woord. Zoals iemand van Philips die de organisatie ophemelde over hun prachtige plannen en resultaten. Of de wethouder van Oss die oprecht en open hun commitment toonde met concrete voorbeelden en een persoonlijke missie rondom een nieuw soort Oss DNA waarin ook de burgemeester een belangrijke rol speelt. Er was een jonge dame die in het Engels pleitte voor geluk als uitgangspunt.

Allemaal goede intenties. Maar tijdens de discussies breken de goede voornemens al snel in stukjes van belangen. De wethouder van Oss legt zich erbij neer dat het ook wel eens tegenstrijdige belangen zijn waardoor partners even niet mee doen. Philips wil graag verkopen en een belangrijk deel van haar omzet genereren uit deze goals, maar zichzelf ter discussie stellen (bijvoorbeeld als mede veroorzaker van luchtvervuiling door haar wereldwijde productie en distributie aanpak) in dezelfde context, dat blijkt moeilijker. Geluk is een argument voor workshops, niet voor een zorg voor elkaar aanpak. De statistieken tonen dat armoede in Eindhoven ondertussen steeg van 7% naar 10%.

Kortom,we staan onszelf in de weg. We willen wel maar hebben een cultuur van belangen geschapen waarin geen gemeenschappelijke verantwoording wordt afgelegd. Toen de Stad van Morgen daarop wees nam de voorzitter van de bijeenkomst het woord met de prikkelende opmerking dat deze bijeenkomst (let wel, op de vooravond van verkiezingen, in de avonduren, in het openbare debat) al voldoende blijk was van het nemen van verantwoordelijkheid door de gemeenteraad omdat vele fracties aanwezig waren die avond. De uitnodiging om dan met zijn allen lid te worden van AiREAS en verantwoordelijkheid te nemen voor het samen co-creëren van een gezonde stad (waarin veel sustainable goals verweven zitten) werd door dezelfde avondvoorzitter aan de kant geschoven.

Voor velen was deze actie van de avondvoorzitter een duidelijke blijk dat de belangenmethodiek boven alles belangrijker wordt gevonden dan de gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheid. Het was ook een verwijzing dat, ondanks het open karakter van de bijeenkomst, de raad alles bepalend is. Een bevestiging dat we onszelf systematisch in de de weg staan. De VN goals leveren een leuk permanent debat op, houdt veel mensen bezig, maar als het puntje bij paaltje komt dan gaan de belangen voor.

De SDG is, net als de Sustainocratische kernwaarden, een aangelegenheid van ons allemaal, niet alleen het beleid. Mensen uit de zaal wilden erop reageren maar kregen de kans niet en maakten hun verbazing en boosheid kenbaar achteraf.  Gedurende de interacties waren er wel enkele sprekers die een response wisten te verweven en het integraal denken, projectmatige partnerschappen en het creëren van politiek onafhankelijke samenwerkingsverbanden, als evolutionaire noodzaak zagen.

Mensenwerk

Wat ook de doelstellingen mogen zijn, het blijft mensenwerk om ze te bereiken. En bij mensenwerk hebben we te maken met allerlei vormen van het omgaan met de werkelijkheid. Die menselijke complexiteit hebben we al vaak weergegeven in de verhouding tussen het zijn en het doen. Dat geldt ook voor gemeenschappen.

Dat zien we ook terug in de bestuurlijke werkelijkheid. De keuzes die men maakt. Zo publiceren de Verenigde Naties de sustainable development goals op een bepaalde manier welke consensus en support heeft opgeleverd van de vele deelnemende landen. Maar de steden kunnen de vertaling naar hun eigen werkelijkheid aanpassen.

Neem als voorbeeld de Gemeente Oss. Deze heeft de erkenning gekregen dat ze het beste de SDGs vertegenwoordigen. Als we dan kijken naar de nuance van deze gemeente in het publiceren van de doelstelling dan zien we bijvoorbeeld dit verschil bij nummer 8±

• Verenigde Naties SDG nummer 8: Decent work and economic growth
• Gemeente Oss SDG nummer 8: Fatsoenlijk werk en een gezonde economie

Het verschil is subtiel maar belangrijk. Een gezonde economie op gebiedsniveau is niet noodzakelijkerwijs een groei economie, in tegendeel. Groei economieën leveren stress en gebrek aan ethisch bewustzijn omdat groei alles bepaalt. Een gezonde economie zoekt harmonie en symbiose maar geen groei. Men is bewust en zoekt ethiek en samenhang. Een stad is als een bos. Bomen, bloemen en struiken groeien in een bos maar het bos groeit niet, het bruist van levendigheid. Dat is ook een stad. Als een stad zich concentreert op economische groei dan gaat dat ten kosten van de bruisende levendigheid die de stad in stand houdt.  Oss gaf een belangrijke inspiratie.