Veiligheid is volgens de Sustainocratie van de Stad van Morgen een menselijke kernwaarde en voorwaarde voor het vormen van een productieve en duurzame maatschappij. Helaas is in de huidige tijd het woord maatschappij een uitgehold begrip waardoor veiligheid structureel in geding is gekomen. In de huidige stedelijke cultuur wordt dat alleen maar versterkt. Dat kan anders.

Steden zijn onveilig?

Volgens de media is Eindhoven de op één na onveiligste stad van Nederland (2016). Als je de misdaadmeter bekijkt dan is het hommeles in elke grotere stad. Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht vormen onderdeel van de top 10. In vele steden van Amerika en Europa is het zelfs erger door de getto-s die ontstaan in de wijken waarin ongelijkheid leidt tot nieuwe hiërarchievormen van georganiseerde misdaad. Het zijn kleine psuedo koninkrijkjes die zich macht toe-eigenen volgens de oude principes van territoriale afscherming, concurrentie en onderdrukking. Deze vormen van machtsclusters vormen zich rondom belangen van drugs en afpersing, net zoals de gevestigde “legale” orde zich clustert rondom vastgoed,  geld, regels en handel.

De huidige stad is vanuit kapitalisme een bolwerk van geldgedreven en geldafhankelijke structuren die als een eco-systeem door elkaar heen weven. Wat crimineel of niet is wordt bepaald door degenen die het wetboek in handen hebben, niet wat ethisch of moreel onderbouwd is. Geld is sturend, niet het belang van mens. Het geldelijke ecosysteem in de stad levert allerlei verschillen op tussen mensen. Aan die verschillen worden ook weer belangen gekoppeld van geld of macht. Mensen die buiten die wereld stappen moeten zichzelf zien te redden. “Diefstal” is dan een vorm van “zichzelf voeden” met wat de omgeving biedt. Een mens die zichzelf voedt is moeilijk crimineel te noemen, het is vaak slechts een vorm van overleven. Het wordt pas ethisch crimineel wanneer dat gepaard gaat met geweld en schade aan de integriteit van de ander.  Lichamelijk geweld is moreel verwerpelijk net als de minder zichtbare emotionele en psychische schade van criminaliteit. De gevestigde materiële orde zal zich dan niet te veel met lichamelijk geweld bezig houden in eigen land, rond de emotionele en psychische criminaliteit doet de een niet onder van de ander.

Criminaliteit (misdaad) wordt als volgt gedefinieerd: “Criminaliteit kan zeer algemeen worden gedefinieerd als alles wat door een wettelijke bepaling als misdrijf strafbaar is gesteld. Wat als criminaliteit wordt beschouwd, kan dus verschillen van maatschappij tot maatschappij, al naargelang van de heersende normen.”

De huidige stad is verworden tot een bolwerk van individualisme dat zich niet maatschappelijk verbindt maar economisch. En daarin zit ‘m juist het probleem. De doelgerichtheid van een gemeenschap dient veiligheid in stand te houden vanuit het belang van groepsproductiviteit. Als er geen groepsproductiviteit is doordat deze is vervangen door speculatie met kapitaal en afhankelijkheden dan ontstaat op mensniveau een overlevingsdrang. Als men niet krijgt wat men nodig heeft dan neemt men het daar waar men het kan vinden. Politie is een kapitalistisch fenomeen dat niet de veiligheid waarborgt maar omgaat met onveiligheid dat door de ongelijkheid en speculatieve werkwijze zelf wordt veroorzaakt. “Meer blauw op straat” toont dan alleen maar het gebrek aan sociale cohesie en gemeenschapszin rondom natuurlijke kernwaarden. Zodra een gemeenschap onveilig wordt stijgt de achterdocht en het individualisme, dus ook de “criminaliteit” van hen die niet aan de wetten van de omgeving kunnen of willen voldoen. Vanuit een economische basis is dat aanleiding voor politici om meer geld te wensen voor blauw op straat, meer controle maatregelen en regels, dus meer ambtenaren. Zo gaat de belasting omhoog, de druk op de maatschappij ook en loopt de criminaliteit mee omhoog in de pas.

Veiligheid als kernwaarde in een verbonden gemeenschap

Sustainocratie definieert een vijftal condities die een duurzaam vooruitstrevende gemeenschap opleveren. Geld speelt daarin geen rol dus ook geen gerelateerde macht of afhankelijkheden. Als we geld weghalen dan zijn we afhankelijk van elkaar en de productiviteit die we samen vorm geven om waarden te creëren en te verdelen op gelijkwaardige basis. Er is geen speculatie daar de behoeften door de gemeenschap zelf worden ingevuld. Er is geen speculatie als er geen handel is en dus ook geen economie. Als de productiviteit van de gemeenschap voldoende is en de verdeling evenredig over de gehele groep dan is er geen reden tot criminaliteit.

In de huidige stedelijke werkelijkheid klinkt dit als utopie. Dat is echter slechts de manier waarop we zijn geïndoctrineerd. Door ons te bevrijden van die doctrine ontstaat een leegte in de stad die we samen op kunnen gaan vullen. Een stad blijkt dan een el dorado van mensen die wél gemeenschap willen vormen, veiligheid waarborgen naar elkaar toe en samen werken aan onze kernwaarden. Waar veel mensen bij elkaar zijn en zich verbinden aan concrete hogere doelen die de menselijke duurzame ontwikkeling vertegenwoordigen dan ontstaat toegepaste creativiteit. De  groepen eisen hun ruimte op en verenigen zich rondom hun passie en verbondenheid waarbij geld hooguit een secondaire rol speelt. De waardecreatie is de kracht van de gemeenschap die eerst zorgt dat deze in stand gehouden kan worden en de eventuele overvloed via de traditionele economische patronen kan worden verhandeld met andere groepen. De stad transformeert haar ecosysteem naar een ontmoetingsplek, een gebied vol interactie en uitnodiging tot gemeenschappelijke waarden en verdeling. Wonen, samenkomen en actie ondernemen vormt de nieuwe kracht van de stad. De mens en haar belangen staan centraal terwijl ethiek en moraal vanzelf zorgt voor samenhorigheid en corrigerende processen wanneer deze geschaad dreigen te worden.

Het kan dus anders en gelukkig zien we dit in de meeste steden ontstaan, ook in Eindhoven. De graadmeter van criminaliteit is volgens de wet van tegenstelling tevens de peilstok van het tegenovergestelde. Terwijl criminaliteit de chaos verder inhoudelijk vorm geeft werkt de bewustwording aan het creëren van een nieuwe vorm van harmonie. Sustainocratie zet de stip vast waarnaar we kunnen werken terwijl we samen onze chaos ontstijgen en de schouders naast elkaar, arm in arm, onder onze maatschappelijke uitdagingen zetten. Daarin bestaat geen politie, geen blauw, geen bureaucratie maar veiligheid en gezonde samenredzaamheid, zoals het ons via natuurlijke weg is ingegeven.

De wet van de tegenstellingen toegepast in de opvoeding van jong en oud