Met enige regelmaat slaat de werkelijkheid ons om de oren met de boodschap “heb je het nu nog niet begrepen?”. In 2010, 1 jaar na de start van de Stad van Morgen en na 9 congressen en ruim 40 werkgroepen, zagen we in dat je mensen niet kunt vragen om veranderingen uit eigen wil zomaar te initiëren. Laat staan bedrijven. We hebben de tendens weer terug te vallen in oude gewoontes, zoals groei, hebzucht of controle.

Uit pure frustratie zeiden we “We doen het zelf wel, en zij die mee willen doen doen mee”.

Zo ontstond AiREAS (2010) en (in de kiem destijds) ook FRE2SH en COS3I. Het zijn verbindende initiatieven die we uiteindelijk zelf opgezet hebben en waartoe we mensen, bedrijven, overheden en universiteiten, scholen enz hebben uitgenodigd om mee te doen. Ze deden dat uit eigenbelang, vanuit eigen toegevoegde waarde en wederkerigheid perspectief (what is in it for me?). Wij zorgen voor het hogere gemeenschappelijke doel, het kader (later niveau 4 gebiedsontwikkeling genoemd door externe partijen), de projectdefinitie, de financiering en de begeleiding.

Het is een vermoeiende aangelegenheid omdat je telkens uitgedaagd wordt om nieuwe, complexe stappen te zetten waar men zich weer multidisciplinaire mee kan verbinden. Zonder die stappen vallen verbintenissen uit elkaar en blijven we weer alleen over. Dat maakt ons als Stad van Morgen kwetsbaar met het risico dat ook wij terugvallen in de oude overlevingsmodus. Soms gebeurt dat maar de werkelijkheid fluit ons weer terug naar onze plek.

Ondertussen nemen we steeds alle verantwoordelijkheid op ons voor de samenhang en continuïteit op het nieuwe ethische niveau van menselijke waarden. We zoeken naar een manier om ons risico te spreiden omdat er ook krachten zijn die zich tegen ons keren uit de oude werkelijkheid van politiek economische sturing en macht. Deze “willen het zelf gaan doen” en maken het hogere doel weer ondergeschikt aan belangen in plaats van gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheden. De omgekeerde wereld die wij juist goed willen zetten.

We leven nu eenmaal in een mensenwereld waarin geld nog steeds de boventoon voert. Hoe idealistisch we ook zijn, ook wij ontkomen er niet aan om minimaal voor wat eigen geld te zorgen. Als er projecten zijn dan halen we daar een percentage uit voor onszelf via onze 10/10/80 regeling. Maar voor de periodes tussen projecten moeten we kleinschalig  middelen werven die ons in staat stellen te overleven. Het zijn ook nog eens de meest intensieve werkperiodes voor ons omdat we van alles aan elkaar moeten knopen waar nog niets tegenover staat. 2017 was zo’n periode waarin zowel FRE2SH, COS3I en de School of Talents groeide maar nog zonder middelen, wel veel persoonlijke aandacht en energie. De beoogde financiering voor AiREAS werd teruggetrokken en uitwisselingsprogramma’s werden opgeschort. Dus viel er een tijdelijk gat.

School of Talents was opgezet in 2015 vanuit de STIR Academy primair om autistische jongeren te helpen. Toen dat niet van de grond kwam zijn we het programma van participerend leren gaan toepassen op studenten en werklozen. Een proces binnen de kaders van “we doen het zelf, doe je mee?”. Er doen er nu velen mee maar we investeren nog steeds uit eigen zak. Hieruit ontstaat waarschijnlijk op termijn een nieuw “zorg voor elkaar” systeem. Maar ook andere vernieuwende stromen waar het bedrijfsleven en de overheid interesse in heeft maar nog amper in investeert. “Eerst zien, dan geloven, en dan inlijven” is vaak bij hen het motto.

Toen we workshops wilden gaan geven vielen we weer in de oude dynamiek van “anderen vertellen hoe het gedaan wordt” met geldonttrekking in plaats van “we doen het zelf, doe je mee?” vanuit investering, waardecreatie en verdeling. We kondigden wat workshops aan maar kregen geen aanmeldingen. Weer in de oude valkuil gestapt. Dom, dom, dom! We zijn ook maar mensen en ondanks onze expertise trappen we er zelf weer in. Vermoeiend om zo in je eigen spiegel te kijken.

Met die leerschool zijn er een aantal projecten die we gaan aanpakken vanuit onze eigen waardecreatie dynamiek:

• Circulaire grondstoffen en economie. Gezond verstand is onvoldoende om bestaande processen te verleiden tot transformatie. Daarvoor zijn de structuren te weerbarstig in elkaar gevlochten. We doen het zelf en nodigen uit om mee te doen. Dat kan tegen betaling en als leerproces van loslaten, ontrafelen en opnieuw verbinden. Het verschil is dat er een van binnen naar buiten en van buiten naar binnen innovatie proces plaatsvindt bij de deelnemers. Men doet het niet zelf maar laat het ontstaan in een nieuwe samenhang.
• Datzelfde geldt voor een nieuw zorg voor elkaar systeem,
• Een waardesysteem dat het huidige Euro geld op basis van schuld vervangt voor iets gebaseerd op inzet, waardecreatie en uitwisseling.
• Hetzelfde met mobiliteit, kunst en nijverheid, enz

Meedoen? Mailtje sturen met wat argumentatie naar jp@stadvanmorgen.com is voldoende.

Wat we in het proces wel hebben geleerd is dat we voldoende erkenning hebben gekregen voor onze processen en manier van werken dat we in de aanloop fase per traject al een kleine economische bijdrage mogen vragen, rechtstreeks een kleine bijdrage aan de partners of via bijvoorbeeld het sympathiefonds voor de mee-kijkers. Uiteindelijk zijn de deelnemende partners de (economisch) begunstigden van de processen en eindresultaten, of het nu burgers zijn, overheden, bedrijven, studenten of wetenschappers. We hebben ooit wel een royalty programma afgesproken maar dat “vergeet” men meestal te honoreren.

“We doen het zelf wel” is ons motto maar we kunnen het nooit alleen. Onze argumenten en motivatie bevinden zich in de definitie van menselijke en natuurlijke kernwaarden. Onze methode is die van het nemen van verantwoordelijkheid samen in een integrale aanpak waaraan iedereen mag meedoen, leerprocessen ondergaan en van daaruit de waarde verdelen die we samen creëren. Participerend leren zoals we dat vanaf het begin hebben bedoeld.