17 mei 2014

Proeftuin040 en TransitionTown Eindhoven hadden een fietsroute van 40km uitgezet dat zo’n 20 verschillende stadslandbouwprojecten verbond. Een prachtige brochure bracht alles mooi en blijvend in beeld.

Veel initiatieven waren ons al bekend dus keken we (VE2RS) selectief naar plekjes om kennis mee te maken of banden mee aan te sterken. We hadden alleen de middag en dat zou toch goed moeten zijn voor 5 van de 20 plekken in de stad op de fiets. Vergeet het maar! We zijn niet verder gekomen dan 3!

Waarom?

Op elke plek zijn mensen bezig met een eigen verhaal. De passie, persoonlijke warmte, gastvrijheid en plezier is niets voor een bliksembezoek. Elk plekje was de hele middag waard en we hadden moeite om het te verlaten. Het gaat niet alleen om die kruidenpolletjes, muntthee uit eigen tuin, prei, sla of piepers. Het gaat vooral om die warme cocreatie samen, het uitproberen en samen genieten van de inzet en beloning uit de natuur. Welkom, gastvrijheid en een authentiek verhaal stond overal ons op te wachten.

1. Ruilbeurs zaden – Wasven
Veel ruimte heb je niet nodig om wat zakjes zaad en plantjes uit te stallen. Wel zitjes om met elkaar ervaringen uit te wisselen. Dat is ook zaaien (van tips) en oogsten (van inspiratie en complimentjes) tegelijk.

Natuurlijk hoort het ook erbij dat initiatiefnemers zich herkenbaar maken.

Tomatenplantjes werden uitbundig vertegenwoordigd als ook een boeiende diversiteit van andere planten. Wij waren blij om een vijgeboompje te vinden als aanvulling op ons VE2RS gebied in Breugel…

Op zaadniveau was er een mooie diversiteit uit binnen en buitenland…

En natuurlijk veel praten met elkaar, gedachten en ervaringen uitwisselen, kennis maken met nieuwe gezichten en inzichten, geldloos handelen, genieten van het weer….

2. TU/e campus
Het is niet ver van de Wasven naar het campusterrein van de Technische Universiteit. Het was niet moeilijk om de campus moestuin te ontdekken tussen de vele gebouwen aan de Lismortel. We bleken de eerste bezoekers en ik werd in het Engels ontvangen door een jonge Japanse vrouw.

Zij bleek een gepassioneerd lid van het multiculturele team dat het veldje bestiert in concurrentie met vogels en konijnen. Het gesprek bracht ik op de complexiteit van moderne zelfredzaamheid op een eiland als Japan. De jonge vrouw gaf het spanningsveld weer tussen de machtige geldbelangen, het individualisme en het veranderende bewustzijn van de bevolking. Ze zou dolgraag wat in Japan willen doen met de Sustainocratische aanpak waar ik haar kennis mee liet maken. Het nucleaire drama in Japan en de lokale kwetsbaarheid was de bevolking duidelijk geworden maar de macht van geld had kennelijk nog de overhand met alle risicos van dien. Japan heeft alle technologische kennis in huis om het anders te doen maar moet de stap naar harmonie nog zetten. De oercultuur van de bevolking heeft het nog wel in de genen. Laten we hopen dat het de kans krijgt zich te manifesteren voordat de dramas verder oplopen. Misschien helpt Eindhoven wel om dat proces aan te zwengelen en van inzichten te voorzien.

Zo zie je maar weer wat een klein groenteveldje teweeg kan brengen. De basis werd gelegd tussen een oost/west relatie van wereldniveau :-). Wie weet wat eruit komt. Geen VN, G7 enz. De wonderen zijn de wereld niet uit.

Zo bleek ook iemand van Indonesie er mee te werken en veel Nederlanders. Het veldje was dit jaar al 4 keer zo groot als vorig jaar. “De traditionele economie vertoont niet zo’n spectaculaire groei als stadslandbouw”, grapten we. Docenten en leerlingen leven zich uit en het initiatief vertoont groei met aandacht van de Raad van Bestuur. De schoffel blijkt toch te verbroederen, het opeten straks hopelijk ook. Het gaat uiteindelijk niet alleen om de kennis maar vooral ook wat je ermee doet.

3. De vertikale tuin – Strijp
De tijd was omgevlogen en de toeristische route bracht ons net achter het PSV stadion. Naast een oude school was een nauwe doorgang dat een huiskamergevoel uitstraalde, overkoepeld door een paar prachtige oudere loofbomen. De gezelligheid was direct voelbaar maar er was geen mens te bekennen.

Totdat we Ciska tegenkwamen, met gieter in de hand. De bevlogenheid van deze vrouw was meteen aanstekelijk. Haar vorig jaar opgerichte stichting werkt met mensen met sociale of lichamelijke handicaps en helpt hen er zelfredzaam mee om te gaan. “De blinde helpt de lamme” herhaalt Ciska in het gesprek. “Samen moeten we dingen oplossen, niemand kan alles alleen.”

Natuurlijk zijn we allemaal op onze eigen manier gehandicapt en leert omgang met elkaar dat we samen alle hindernissen kunnen overwinnen. Het vertikale tuintje kan bijvoorbeeld bewerkt worden door mensen in een rolstoel. “We combineren tuinieren met kunst” en dat is ook goed te zien.

Overal is creativiteit te aanschouwen.

Op de vraag -hoe men de betrokkenheid kan waarborgen als er een faseverschil zit van 6 maanden tussen zaaien (arbeid) en oogsten (beloning)?- bomen we wat door met wat VE2RS ideëen. Wederkerigheid komt steeds ter sprake ook toen we gevraagd werden geldloos een workshop te doen over cocreatie en belonen.

Allemaal reële zaken in een reële wereld dat zich geldloos enorm professioneel ontwikkelt op basis van menselijkheid en verbindende krachten.

Eindimpressie van de middag
Het gaat ons aan het hart dat we de andere initiatieven niet hebben kunnen bezoeken. Ongetwijfeld hadden we ook daar de meest fijne, betrokken en hartelijke mensen ontmoet. Dit is dan ook geen zaak van 1 dag of middag. Het is een proces dat alleen maar groeit en zich verder maatschappelijk dient te verbinden en borgen in een nieuwe werkelijkheid. Voor de betreffende personen die zich op zo’n dag openen voor bezoek is het soms frustrerend om te zien dat ze zo weinig bezoek krijgen. Dat is het effect van pionierschap. De massa is nog met andere dingen bezig maar de groeiende zichtbaarheid van initiatieven toont de beweging waar we naar toe gaan. Als een enkele bezoeker geinspireerd raakt en mee gaat doen of zelf iets begint dan is dat al een verdubbeling van de activiteiten. VE2RS is als Stad van Morgen 5 jaar actief en constateert een exponentiële groei. Het zal niet lang meer duren voordat de lat hoger gelegd kan worden en de status van idealisme overstijgt door de integratie ervan in onze maatschappelijke en economische complexiteit.

Jean-Paul Close
jp@stadvanmorgen.com
0654326615